Άρθρα

πρωτόγαλα (colostrum) και αθλητισμός

Αθλητισμός και πρωτόγαλα

Γενικές πληροφορίες

Το πρωτόγαλα (colostrum) είναι το πρώτο γάλα των θηλαστικών που δίνουν στα νεογνά τους. Αυτό το γάλα παράγεται από το θηλαστικό τις πρώτες ώρες και ημέρες και είναι ιδιαίτερα ευεργετικό και πλούσιο σε θρεπτικές ουσίες.  Αναφέρεται χρήση του από την αρχαιότητα  και χρησιμοποιούνταν συχνά από τους ανθρώπους.

Το πρωτόγαλα (colostrum) είναι πολύ δυναμωτικό και πολύ θρεπτικό για το νεογέννητο, διότι του δίνει όλα τα αντισώματα που χρειάζεται για να δυναμώσει ο οργανισμός του και το ανοσοποιητικό του σύστημα.

Οι έρευνες δείχνουν  ότι το πρωτόγαλα είναι ωφέλιμο και για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι ανοσοσφαιρίνες στο πρωτόγαλα εξουδετερώνουν τοξίνες και βακτήρια, και βοηθάνε τα αντισώματα να καταπολεμήσουν πιο αποτελεσματικά τους εισβολείς. Ακόμα, φαίνεται να λειτουργεί ευεργετικά στην αύξηση των κυττάρων και στην αποθεραπεία τους. Έτσι, ωφελεί την επούλωση πληγών και τραυμάτων.

Άτομα με αυτοάνοσες παθήσεις, όπως π.χ. αρθριτικές παθήσεις, ερυθηματώδης λύκος, συστηματική σκληροδερμία, αναφέρουν ευεργετικές επιδράσεις από την λήψη προϊόντων με πρωτόγαλα. Άτομα με Hashimoto Θυρεοειδίτιδα αναφέρουν ότι νιώθουν ευεξία με το πρωτόγαλα, καθώς λειτουργεί ευεργετικά στο ανοσοποιητικό χωρίς να το ερεθίζει και χωρίς να προκαλεί έξαρση στη νόσο.

Οι ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους το να καταναλώνει ένας άνθρωπος πρωτόγαλα είναι προς όφελος του ανθρώπου ακόμη και αν αυτός είναι ενήλικας, είναι αμφίβολοι, διότι τα περισσότερα συστατικά υποβάλλονται σε πέψη στο στομάχι, συμπεριλαμβανομένων των αντισωμάτων και όλων των υπολοίπων πρωτεϊνών. Παρά την απόδειξη ότι τα περισσότερα συστατικά δεν απορροφώνται άθικτα, ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το πρωτόγαλα είναι χρήσιμο στη θεραπεία ή την πρόληψη μιας ποικιλίας ασθενειών.

Το πρωτόγαλα από ελεύθερης βοσκής αγελάδες περιέχει ανοσοσφαιρίνες ειδικές για πολλά ανθρώπινα παθογόνα.

Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι πριν από την ανάπτυξη των αντιβιοτικών, το πρωτόγαλα ήταν η κύρια πηγή των ανοσοσφαιρινών που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των λοιμώξεων.

Αθλητικές Εφαρμογές

Μερικοί αθλητές έχουν χρησιμοποιήσει το πρωτόγαλα σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, το χρόνο αποκατάστασης, και την πρόληψη τραυματισμών κατά τη διάρκεια της αιχμής των αθλητικών τους υποχρεώσεων. Σύμφωνα με έρευνες η συμπλήρωση με πρωτόγαλα σε ασκούμενους άνδρες και γυναίκες δύναται να αυξήσει την οστική πυκνότητα και τη μυϊκή μάζα.

Ωστόσο, αυτό το οποίο είναι τόσο σημαντικό στο συμπλήρωμα colostrum (πρωτόγαλα δηλαδή) είναι η αύξηση του IGF-1, πράγμα εξαιρετικά σπουδαίο για έναν αθλητή. Πιο συγκεκριμένα, ο IGF-1 στο πρωτόγαλα αυξάνει την πρόσληψη της γλυκόζης του αίματος και διευκολύνει την μεταφορά της γλυκόζης στους μύες, η οποία διατηρεί υψηλά τα επίπεδα της ενέργειας.

Σε συνδυασμό με τις ορμόνες οι οποίες συνδέονται με την ανάπτυξη, ο IGF-1 επιβραδύνει επίσης τον ρυθμό διάσπασης των πρωτεϊνών (καταβολισμός) που εμφανίζεται μετά από μια έντονη προπόνηση, ενώ παράλληλα αυξάνει την πρωτεϊνοσύνθεση, η οποία οδηγεί στην αύξηση της μυϊκής μάζας.

Ακόμα, το πρωτόγαλα βελτιώνει την αφομοίωση των θρεπτικών ουσιών, η οποία οδηγεί σε βελτιωμένα επίπεδα ενέργειας και απόδοσης. Επίσης, οι ανοσολογικοί παράγοντες στο πρωτόγαλα βοηθούν τους αθλητές να ελαχιστοποιήσουν την ευαισθησία τους στις λοιμώξεις και στην καταπολέμηση της ασκησιογενούς μυϊκής φλεγμονής.

Τα οφέλη του πρωτογάλατος είναι πολλαπλά για έναν αθλητή

Το πρωτόγαλα περιέχει τους παράγοντες ανάπτυξης που συμβάλουν στη δημιουργία μυών, συμπεριλαμβανομένου όχι μόνο του ινσουλινικού αυξητικού παράγοντα (ΙΟΡ-Ι & IGF-II) αλλά περιέχει και αυξητική ορμόνη (GH). Ο IGF-I, που βρίσκεται φυσικά στο πρωτόγαλα, είναι η μόνη φυσική ορμόνη ικανή να προάγει την ανάπτυξη των μυών από μόνη της. Οι IGFs σε ανθρώπους και αγελάδες είναι ταυτόσημοι, αλλά το βόειο πρωτόγαλα περιέχει πράγματι μία μεγαλύτερη συγκέντρωση του IGF-I από το ανθρώπινο πρωτόγαλα. Το γεγονός αυτό καθιστά το βόειο πρωτόγαλα ελκυστικό ακόμη για τους bodybuilders, τους αθλητές και άλλους που επιδιώκουν να αποκτήσουν μυϊκή μάζα. Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη στη Φινλανδία, ο IGF-1 επάγει τη σύνθεση πρωτεϊνών, η οποία οδηγεί σε αύξηση της μυϊκής μάζας χωρίς αντίστοιχη αύξηση του λιπώδους (λίπος) ιστού.

Μελέτες για το πρωτόγαλα (colostrum)

Μελέτη1 η οποία συνέκρινε τη συμπλήρωση πρωτεΐνης ορού γάλακτος με αυτή του colostrum διαπίστωσε ότι το πρωτόγαλα παρήγαγε σημαντική αύξηση της άλιπης μάζας σώματος οστών και μυών, ενώ ο ορός γάλακτος δεν το έκανε. Αυτή η μελέτη δείχνει αυτά τα σημαντικά αποτελέσματα με μόλις 20 γραμμάρια πρωτόγαλα ανά ημέρα (αντί του τυπικού δόσης μελέτη των 60 γραμμαρίων ανά ημέρα).

Σύμφωνα με άλλη μια έρευνα το πρωτόγαλα φαίνεται να έχει ευεργετικές επιδράσεις στην αερόβια άσκηση. Πιο συγκεκριμένα, στο τέλος της περιόδου HIT (προπόνηση υψηλής έντασης), η συμπλήρωση με πρωτόγαλα, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, προκάλεσε μια βελτίωση 1,9 ± 2,2% από την αρχική τιμή στην απόδοση των 40 km. με ποδήλατο και αύξηση 2,3 ± 6,0% της διάρκειας της έντασης στην ατομική χρονομέτρηση (% VO2max), και τη διατήρηση του καρδιακού ρυθμού (2,5 ± 3,7%). Επιπλέον, το πρωτόγαλα εμπόδισε να μειωθεί το αερόβιο κατώφλι μετά την περίοδο HIT (4,6 ± 4,6%).

Ακόμα μια έρευνα έδειξε τις ευεργετικές επιδράσεις της συμπλήρωσης με πρωτόγαλα, η οποία διεξήχθη σε κορυφαίους αθλητές του hockey.

Πάλι σε σύγκριση με την πρωτεΐνη του ορού γάλακτος η επίδοση στο sprint αυξήθηκε χάρη στη συμπλήρωση με πρωτόγαλα ενώ στη συμπλήρωση με τον ορό γάλακτος δεν παρατηρήθηκε αύξηση της επίδοσης στο sprint.

Ωστόσο στη συγκεκριμένη έρευνα πρέπει να αναφέρουμε ότι δεν παρατηρήθηκε διαφορά στη σωματική σύσταση των αθλητών.

Συμπερασματικά, καταλήγουμε στο γεγονός ότι η χρήση συμπληρωμάτων από πρωτόγαλα μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για τον αθλητή όπως και για το μέσο άνθρωπο, ενώ οι επιδράσεις του εκτείνονται πέρα από τις απλές επιδράσεις της χορήγησης του απλού ορού γάλακτος σε επιδράσεις ανοσολογικές αλλά και ορμονολογικές, παράγοντες δηλαδή οι οποίοι είναι εξαιρετικά σημαντικοί για τον αθλητισμό.

1 Sports Science Lab at the University of Delaware, 2001 http://www.sovereignhealthinitiative.org/articles/performance.html#sthash.Wgz3YS73.dpuf